برآورد روندهای ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات رشد در گوسفند شال

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

2 دانشجوی دکترای ژنتیک و اصلاح نژاد دانشگاه کردستان.

3 استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

4 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.

چکیده

هدف از انجام این پژوهش، بررسی روندهای ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات رشد در گوسفند شال بود. به این منظور رکوردهای مربوط به صفات رشد 6692 رأس بره که طی سال های 1376 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند شال واقع در استان قزوین جمع­آوری شده بود، استفاده گردید. صفات مورد مطالعه شامل وزن­های تولد (6690 رکورد) ، سه (6654 رکورد)، شش (6662 رکورد)، نه (6599 رکورد) و دوازده ماهگی (6528 رکورد) بودند. با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده نرم افزار WOMBAT، پارامترهای ژنتیکی برآورد شدند. روندهای ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات، به ترتیب با کمک ضریب تابعیت میانگین ارزش‌های اصلاحی، فنوتیپی و محیطی از سال تولد برآورد شدند. وراثت­پذیری مستقیم وزن بدن در سنین مختلف بر اساس مناسب‌ترین مدل برای وزن تولد، سه، شش، نه و دوازده ماهگی به ترتیب 02/0±13/0، 05/0±57/0، 05/0±52/0، 04/0±79/0 و 05/0±73/0 برآورد گردید. همبستگی بین ژنتیک افزایشی مستقیم و مادری در تمامی صفات مورد بررسی منفی به‌دست آمد. روند ژنتیکی برای صفات به ترتیب 86/0، 19/10-، 45/27-، 73/15- و 44/2- ، روند فنوتیپی به ترتیب 84/12، 19/65-، 35/57-، 92/53- و 59/57- و همچنین روند محیطی به ترتیب 33/4، 56/21-، 47/26-، 98/0- و 91/41- گرم در سال برآورد شدند. روندهای ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی کلیه صفات معنی­دار نبودند. نتایج این تحقیق نشان دهنده عدم وجود رشد ژنتیکی مثبت صفات وزن بدن گوسفند شال در سالیان گذشته می‌باشد، بنابراین برنامه­های اصلاح نژادی مناسب برای بهبود ژنتیکی صفات یاد شده در گوسفندان شال توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها