این آزمایش بهمنظور بررسی اثر گیاه کاکوتی بر قابلیت هضم مادهخشک، جمعیت میکروبی شکمبه و فراسنجههای خونی گوسفند در دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول ترکیبات شیمیایی، تولید گاز و تجزیهپذیری مادهخشک کاکوتی با استفاده از سه رأس قوچ فیستولهگذاری شده تعیین شد. آزمایش دوم با استفاده از 9 رأس بره نر یکساله نژاد دالاق در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار شامل سطوح صفر، 25 و 50 گرم در روز برای هر رأس دام انجام شد. قابلیت هضم مادهخشک با دو روش خاکستر نامحلول در اسید و جمعآوری کل مدفوع محاسبه شد، همچنین با روش کشت میکروبی جمعیت باکتریهای بیهوازی، باکتریهای اسید لاکتیکی و کلیفرمها ارزیابی شدند. نتایج حاصل از آزمایش اول نشان داد که تولید گاز 7/23 میلیلیتر در 200گرم مادهخشک و نرخ تجزیهپذیری 074/0 میلیلیتر در ساعت بهازای 200 گرم مادهخشک بود. فراسنجههای تجزیهپذیری شامل a، b، c، a+b و تجزیهپذیری موثر مادهخشک در سرعتهای عبور 2، 5 و 8 درصد به ترتیب برابر با 2/32، 73/29، 03/0، 0/62، 83/49، 4/43، 5/40 درصد بود. در آزمایش دوم کاکوتی تأثیر معنیداری بر قابلیت هضم مادهخشک جیره با روش خاکستر نامحلول در اسید نداشت ، اما در روش جمعآوری کل مدفوع تیمار حاوی سطوح مختلف کاکوتی باعث افزایش قابلیت هضم مادهخشک نسبت به شاهد شد (05/0>P). سطوح مختلف کاکوتی اثر معنیداری بر pH، کلیفرمها و جمعیت پروتوزوآها نداشتند، اما کمترین جمعیت باکتریهای بیهوازی و اسید لاکتیکی در تیمار شاهد مشاهده شد. سطوح مختلف کاکوتی قبل و بعد از خوراکدهی اثر معنیداری بر گلوکز، تریگلیسرید و کلسترول سرم خون نداشتند. بهنظر میرسد افزودن کاکوتی به جیره میتواند موجب بهبود قابلیت هضم ماده خشک جیره و جمعیت میکروبی شکمبه شود.